Róża (Rosa) jest jednym z najpiękniejszych rodzajów krzewów o kolczastych, wyprostowanych, łukowatych, wzniesionych, czepnych bądź płużących się pędach, należących do rodziny różowatych (Rosaceae). Wysokość róży zależy od jej gatunku, waha się od 15cm do 6m. Łodyga róży okryta jest kolcami, niekiedy jest owłosiona. Sezonowe liście róży osadzone są na pędzie skrętolegle, składają się z 3, 5, 7, 9 (rzadko 15) listków, posiadają kształt eliptyczny, jajowaty lub okrągły, bywają błyszczące, matowe, gładkie, pomarszczone lub skórzaste. Brzeg liścia zwykle jest piłkowany (pojedynczo, podwójnie lub potrójnie), z ząbkami ogruczolonymi lub bez gruczołów. Barwa liści rozpościera się od jasno-zielonego po ciemno-zielony, bywają również liście koloru brązowego i miedzianego. Kwiaty róży występują pojedynczo bądź zebrane są w kwiatostany, korona złożona jest z kilku a nawet kilkunastu płatków o kształcie sercowatym, okrągłym, owalnym lub klinowatym, o barwie białej, żółtej, czerwonej, różowej. Kształt kwiatu w pąku i kwiatu rozkwitłego zależy od liczby płatków, stąd też znany jest podział kwiatów ze względu na kształt kwiatu rozkwitłego. Wyróżniamy kształt: płaski, wklęsły, stożkowaty, szerokostożkowaty, cylindryczny, rozetowy, ćwierćrozetowy, pomponowy. Owoce róży są kulistymi, twardymi niełupkami o zmieniającym się kolorze w miarę dojrzewania, od zielonej, poprzez pomarańczową, czerwoną aż do barwy czarnej, o wielkości 0,5-5cm.
Ze względu na bardzo skomplikowaną systematykę róż, posiadają one własną gałąź botaniki zwaną rodologią, która zajmuje się tym tematem. Obecnie dostępne są tysiące odmian róż, które zostały pogrupowane na:
- róże wielkokwiatowe
- róże wielokwiatowe
- róże pnące
- róże okrywowe
- róże krzaczaste
- róże dzikie
- róże w formie piennej
- róże miniaturowe
- róże angielskie
Z źródeł wynika że, wiele odmian róż pochodzi z Azji, gdzie już
30 milionów lat temu istniały pierwsze ogrodowe odmiany tej
rośliny. W starożytności grecy i rzymianie oddawali cześć róży jako
„królowej kwiatów”, dekorowali nią mieszkania, przede wszystkim
sypialnie i używali do kąpieli. Obecnie największe hodowle róż
znajdują się w Japonii i Chinach (pod względem gatunkowym),
spotykamy je również w Europie, Afryce Północnej i Ameryce. Jednym z najbardziej znaczących obszarów uprawy róż, przeznaczonych na
olejek różany, jest Bułgaria.
Większość róż wyróżnia się ciepłym zapachem z nutą woni piżma, miodu, cytryny, herbaty chińskiej. Charakter i intensywność zapachów zależy od wieku, pory dnia, wilgotności powietrza i wrażliwości wąchającego. Róża prócz swojego uroku jako kwiat dekoracyjny, stosowana jest w medycynie, kuchni i kosmetyce. Ze względu na swój aromat i bardzo oryginalny smak, owoce i płatki róż stanowią podstawę niektórych przetworów i potraw, w szczególności stosowane są do potraw z dziczyzny. Wykorzystuje się je jako aromat do kompotów, konfitur oraz w cukiernictwie. Surowiec z owoców używany jest do produkcji win, nalewek i kolorowych alkoholi. Róże zawierają w sobie substancje moczopędne, pobudzają apetyt i hamują krwawienie z naczyń krwionośnych, a zawarte w ich owocach składniki działają uspokajająco.
Olejek różany pozyskiwany jest z kwiatów róży przez ekstrakcję rozpuszczalnikami lotnymi lub metodą maceracji. Zawiera on m.in: eugenol, nerol, geraniol i flawonoidy. Olejek różany ma właściwości relaksujące, przeciwdepresyjne i ściągające, wykazuje działanie uspokajające, przeciwbólowe, antyseptyczne i przeciwzapalne. Kąpiele z dodatkiem olejku rozgrzewają, poprawiają krążenie, działają przeciwbólowo oraz przeciwstresowo. Olejek różany uważany jest za silny afrodyzjak, pomocny jest w leczeniu zaburzeń seksualnych, zwłaszcza w przypadku obniżonego libido. Leczy on również pleśniawki, oparzenia, a także normalizuje układ hormonalny. Skuteczny jest w leczeniu zmian trądzikowych i w przebarwieniach skóry. Wykorzystuje się go również do pielęgnacji skóry suchej, wygładza i przywraca on elastyczność, regeneruje i odmładza skórę. Ponadto redukuje on rozstępy i blizny oraz normalizuje gruczoły potowe.