Malina (Rubus) jest rodzajem krzewów lub bylin wywodzących się z rodziny różowatych (Rosaceae). Krzewy malin posiadają wieloletni system korzeniowy. Odrastające z systemu korzeniowego pędy dorastają do ok. 2 m wysokości. Maliny w zależności od odmiany posiadają pojedyncze, trójdzielne lub pierzastodzielne liście. Kolor liści rozpościera się od jasno-zielonego po brunatno-zielony. Owoce maliny posiadają stożkowaty, kulisty, półkulisty lub owalny kształt i osiągają wielkość ok. 3 cm. Zazwyczaj przybierają czerwoną/purpurową barwę.
Źródła wskazują, że pierwsze wzmianki o malinach znajdują się w pismach pochodzących z ok. 300 r.p.n.e., sporządzonych przez
greckiego uczonego zwanego Kato. Zbierane w górskich lasach maliny
służyły Grekom jako lekarstwo i pokarm. W starożytności maliny
uważano za cudowne rośliny i przyrządzano z nich lecznicze nektary,
które posiadały m.in. właściwości napotne. W medycynie tybetańskiej
maliny stosowane były w leczeniu przewlekłych i ostrych
zakażeniach, nerwicach oraz w neurastenii.
Malina w stanie naturalnym występuje praktycznie w całej Europie
oraz w znacznej części Azji. Porasta obrzeża lasów, zbocza gór i zarośla łąkowe. Ze względu na zdrowe i smaczne owoce, malina należy
do jednych z najczęściej uprawianych w przydomowych ogródkach
krzewów. Rośliny te lubią słoneczne, osłonięte od silnych wiatrów
miejsca, żyzną i bogatą w składniki odżywcze glebę. Najczęściej pod
uprawę malin wybierane są dość wilgotne podłoża, lecz nie
podmokłe.
W związku z różnorodnością odmian spotykane są także owoce o barwie żółtej, pomarańczowej, białej i czarnej. Ze źródeł wynika, że sklasyfikowano ok. 200 odmian malin. Najczęściej spotykanymi gatunkami są:
-
malina właściwa (rubus idaeus),
-
malina kamionka (rubus saxatilis),
-
malina tekszla (rubus arcticus),
- malina moroszka (rubus chamaemorus).
Owoce malin są bardzo aromatyczne, delikatne i smaczne. Ze
względu na delikatną budowę owoców są nietrwałe i nie nadają się do
dłuższego transportu. Stąd głównie spożywane są w stanie świeżym.
Maliny przeznaczane są do różnorodnych wyrobów m.in.: soków,
dżemów, a także mrożonek. Owoce są cennym źródłem witamin (A, C, K,
B1 i B2, PP, karotenu, błonnika), zawierającym cukry (glukozę,
fruktozę, sacharozę), kwasy organiczne (cytrynowy, jabłkowy,
salicylowy i w małej ilości mrówkowy) oraz sole mineralne.
Obecnie dowiedziono, że owoce malin posiadają antyoksydacyjne
właściwości. Dodatkowo, zawarty w malinach kwas elagowy wykazuje
właściwości przeciwnowotworowe, hamuje procesy nowotworowe w płucach i wątrobie. W medycynie ludowej maliny pomocne są w leczeniu niedokrwistości.
Owoce i liście maliny stosowane w formie naparów, herbatek i syropów pobudzają czynność gruczołów potowych. Zazwyczaj stosowane
są w zapaleniu oskrzeli, jamy ustnej, gardła i krtani, a także w przeziębieniu i grypie. Przeprowadzone badania potwierdzają również
właściwości odchudzające. Wspomagają odchudzanie dzięki zawartości
ketonu - związku, który pomocny jest w redukcji tkanki tłuszczowej
gromadzonej w skutek nadmiernej podaży cukrów i tłuszczów w diecie.
Pomocne są również w oczyszczaniu organizmu z toksyn.
Liście malin posiadają działanie ściągające i przeciwbakteryjne,
spowalniają rozwój bakterii jelitowych oraz skutecznie zmniejszają
biegunkę. Kwiaty malin także znajdują swoje zastosowanie.
Przygotowywane z nich wywary i odwary stosowane są do łagodzenia
wysypki alergicznej i trądziku. Używane są również do wybielania
piegów.
Maliny znalazły zastosowanie także w przemyśle kosmetycznym i perfumeryjnym. Istnieje wiele produktów do pielęgnacji twarzy,
włosów i ciała, w których malina jest jednym z głównych składników,
m.in.: żeli pod prysznic, płynów do kąpieli, szamponów, mydeł,
kremów, balsamów itd.
Olej z pestek malin należy do popularnych olejków roślinnych uzyskiwanych poprzez tłoczenie na zimno. Zaliczany jest do tzw. bio-olejków. Posiada on lekko żółtawy kolor, gęstą konsystencję i lekko owocowy zapach. Charakteryzuje się wysoką zawartością Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT) i witaminy E. Przeciwdziała starzeniu się skóry, zapobiega utracie wody i neutralizuje wolne rodniki będące jedną z przyczyn niszczenia skóry. Wykazuje działanie przeciwzapalne, łagodzi i goi rumień po-słoneczny. Posiada działanie nawilżające, przy czym poprawia barierę lipidową naskórka oraz uelastycznia skórę.
Kanadyjscy naukowcy dowiedli, że olej z pestek malin, dzięki odpowiedniemu kompleksowi antyoksydantów oraz kwasów tłuszczowych, pełni funkcję filtra przeciwsłonecznego. Należy jednak pamiętać, że olej ten nie ma dokładnie sprecyzowanego faktora SPF i nie należy traktować go jako samodzielnego olejku ochronnego podczas opalania.
W przemyśle perfumeryjnym zapach maliny uzyskiwany jest syntetycznie. Jest jednym z głównych składników wielu orzeźwiających perfum. Aromat maliny w perfumach opisywany jest jako pobudzający, optymistyczny i słodko-kwaskowaty.